In het Midzomerlandschapsdebat op 20 juni jl. werd er al naar verwezen: in het landschapsbeleid is vrijblijvendheid troef. Dat wordt bevestigd in de Nota van Wijziging van de nieuwe Natuurwet.
Hierin staat helder: “Het Rijk laat het beleid ten aanzien van landschap op land over aan provincies.” Hoogstens zal in de Nationale Natuurvisie worden stilgestaan bij beleid voor de Unesco-werelderfgoedgebieden.
Vervolg Nota van Wijziging Natuurwet: “Provincies hebben de ruimte om al dan niet invulling te geven aan landschapsbeleid.” De nieuwe natuurwet gebiedt de provincies nog wel een provinciale natuurvisie op te stellen. Voor het landschap biedt de wet gelegenheid aan provincies om gebieden aan te wijzen dei van belang zijn vanwege hun landschappelijk schoon of cultuurhistorische betekenis. Opmerkelijk is dat die gebieden dan wel “bijzonder provinciaal natuurgebied” gaan heten.
In de Omgevingsvisie van de provincie Gelderland is te lezen dat de “primaire verantwoordelijkheid voor de basiskwaliteit van landschappen in Gelderland bij de gemeenten ligt, de provincie ondersteunt hen daarbij”. Ofwel de verantwoordelijkheid wordt doorgeschoven naar de gemeenten. De directeur van Landschapsbeheer Gelderland schat in dat ongeveer een derde van de Gelderse gemeenten middelen voor het landschap op de begroting heeft staan.
Nu zijn er natuurlijk heel veel voorbeelden aan te halen waar het goed gaat. Gelderland besteedt bijvoorbeeld wel degelijk aandacht aan actuele ontwikkelingen en de gevolgen voor het landschap zoals de schaalvergroting van de agrarische sector, transitie naar duurzame energie en de krimp in het buitengebied. En er zijn gemeenten die niet alleen financiële middelen voor landschap reserveren maar die ook in het ruimtelijk beleid gericht zijn op de kwaliteit van het buitengebied.
Maar het is allemaal wel erg afhankelijk van goede wil. Sommigen zullen zeggen dat we de tijd van verplichtingen en regels inmiddels voorbij zijn. Als ik dat als vertrekpunt kies, zou ik in ieder geval graag de nodige stimulerende middelen zien om landschapsbeleid vorm te geven. Op dit moment mis ik dat bij het Rijk ten enemale. Landschap is verworden tot een hobby.
Ik ben benieuwd of er nog een sterke landschapslobby te formeren is die hier de aandacht op vestigt.
dag Rob
bij deze mijn excuses over mijn te enthousiast verhaal over het betrekken van mensen bij veranderingsprocessen in het landelijk gebied onder het motto “landschap bestaat niet”. afgelopen dinsdag in pakhuis De Zwijger. Uit jouw samenvatting kreeg ik de indruk dat je nogal onthust was over deze benadering. Ik ben mijn doel duidelijk voorbij geschoten, want het gesprek hierover is wezenlijk en noodzakelijk. Vanavond begin ik een serie Toekomstgesprekken in opdracht van de gemeente Den Helder over de veranderingen in het gebied Duinzoom met bewoners/gebruikers Ik nodig je graag uit om bij een of meer van de 4 bijeenkomsten aanwezig te zijn. (elke donderdagavond). Hoewel onze uitgangspunten duidelijk verschillen zou ik graag met je het gesprek in een minder gestressde en meer evenwichtige manier willen vervolgen. Ik hoor graag van je, hartelijke groet, Jos Beumer (nog DLG)
Beste Jos,
Het is altijd goed om mensen te betrekken bij veranderingsprocessen in het landelijk gebied. Daar kunnen we niet genoeg aan werken. In Pakhuis de Zwijger ging het over het betrekken van mensen bij het landschap. Jouw stellingname dat landschap slechts een uitkomst is van wat er in het landelijk gebied gebeurt en dus niet zo interessant is, sloot daar niet zo goed bij aan.
Ondanks die stellingname is het vast en zeker mogelijk om met jouw aanpak tot mooie processen in het landelijk gebied te komen. Daar wens ik je succes bij. Als ik een keer in de gelegenheid ben om (bij voorkeur iets dichterbij) daar kennis mee te maken, doe ik dat graag.
Ik hoop dat dit DLG-werk ook elders een plek vindt, nu de organisatie bijna is opgeheven.
Groet, Rob